![](/media/lib/348/n-pochowekboliwia-3ab6a42fa7292f1bfa6331555722bc4e.jpg)
Ludzie zamieszkali boliwijską Amazonię znacznie wcześniej, niż sądziliśmy
30 kwietnia 2019, 05:47Ludzie osiedlili się w południowo-zachodniej Amazonii znacznie wcześniej, niż sądzono. Co więcej, eksperymentowali nawet z rolnictwem.
![](/media/lib/263/n-betelgeza-f80aa540714a30e34489ed32e05c51c2.jpg)
Jedna z najjaśniejszych gwiazd, nadolbrzym Betelgeza wkrótce wybuchnie?
30 grudnia 2019, 11:18Czerwony nadolbrzym Betelgeza, jedna z najjaśniejszych gwiazd na niebie, przygasła w ciągu ostatnich tygodni bardziej niż przez ostatnie sto lat. Podekscytowani astronomowie z całego świata zastanawiają się co to oznacza. Nie można wykluczyć, że gwiazda wybuchnie i zamieni się w supernową
![](/media/lib/410/n-demasduit-08ca0b3c8f87840e6b81bc165407b52e.jpg)
Ostatni znani Beothukowie zmarli przed 200 laty. Teraz ich geny odnaleziono u żyjących ludzi
4 lipca 2020, 08:12Shanawdithik, kobieta z plemienia Beothuk zmarła w 1829 roku na gruźlicę. Była ostatnią znaną nam przedstawicielką ludu, który zamieszkiwał Nową Fundlandię. Plemię żyło tam przez 2000 lat. Zagładę przynieśli mu Europejczycy, którzy wprowadzili na kontynent nowe choroby i wypędzili Beothuków do wnętrza lądu, gdzie ci mieli problemy z polowaniem i łowieniem ryb. Plemię stopniowo wymierało. Okazało się jednak, że geny Beothuków przetrwały.
![](/media/lib/466/n-aytamag-7cd1710ef8eab58947a83bf1a23c2099.jpg)
Rdzenni mieszkańcy Filipin mają najwięcej DNA denisowian
13 sierpnia 2021, 08:37Denisowianie, gatunek człowieka, o którego istnieniu dowiedzieliśmy się zaledwie przed 11 laty, pozostawili najwięcej śladów genetycznych wśród populacji, które zamieszkują obecnie wyspy Azji Południowo-Wschodniej. Autorzy najnowszych badań donoszą, że ludźmi, posiadającymi najwięcej genów denisowian, są przedstawiciele plemienia Ayta Magbukon z Filipin.
![](/media/lib/99/n-ziemia-4446434439fb2c42ffb08d0e44e99ee2.jpg)
Nagłe zjawisko w stratosferze zaskoczyło specjalistów
6 września 2016, 04:52Nagła zmiana oscylacji kwazi-dwuletniej (oscylacja QBO - quasi-biennial oscillation) nie miała żadnego widocznego wpływu na pogodę na Ziemi, jednak całkowicie zaskoczyła ekspertów z NASA. Wzorzec, który regularnie obserwowano przez 60 lat nagle uległ jednorazowej zmianie
![](/media/lib/279/n-taosi-2638044b0bb2668c6582b287f7b9f34a.jpg)
W Taosi odkryto najstarszy pałac imperialny w Chinach
14 czerwca 2017, 09:07Stanowisko Taosi w prowincji Shanxi znane jest od dziesięcioleci. Odkryto tam m.in. najstarsze w Azji Wschodniej obserwatorium astronomiczne. Niektórzy z chiński archeologów sądzą, że Taosi było stolicą państwa Youtang podbitego przez legendarnego cesarza Yao, który następnie uczynił z miasta swoją stolicę. Najnowsze prace archeologiczne wydają się potwierdzać tę hipotezę
![](/media/lib/476/n-aguadaf-51ff74a8cd9adf8e45c76faf3a002ff1.jpg)
Setki nowo odkrytych centrów ceremonialnych każą przemyśleć wpływ Olmeków na Majów
27 października 2021, 08:24Jednym z elementów charakterystycznych cywilizacji Mezoameryki jest budowanie miast na planach mających związek z koncepcjami kosmologicznymi. Dlatego też bardzo ważne jest zbadanie pochodzenia koncepcji takiej organizacji ośrodków miejskich. Pozwoli to bowiem lepiej zrozumieć te cywilizacje. Dotychczas jednak brał było systematycznych szeroko zakrojonych badań pod tym kątem
![](/media/lib/571/n-ostriv1-41408097cd97e0804b5d4399c4e01ecb.jpg)
Niezwykły cmentarz w pobliżu Kijowa łączy Ruś Kijowską, Polskę i plemiona Bałtów
30 stycznia 2024, 11:12Na pochodzącym z X/XI wieku cmentarzu w pobliżu wsi Ostriv 80 km na południe od Kijowa nad rzeką Roś, archeolodzy odkryli pochówki kobiet z owijającymi szyję naszyjnikami z brązu. Najbliższe podobne naszyjniki znaleziono na północnym-wschodzie Polski we wsi Szurpiły w pobliżu granicy z Litwą. Na cmentarzu w Ostrivie znajduje się ponad 100 pochówków kobiet i mężczyzn. Dotychczas znaleziono tam broń, biżuterię, archeolodzy stwierdzili, że część zmarłych chowano w drewnianych trumnach, a u stóp niektórych z nich pozostawiono wiadra.
![](/media/lib/262/n-mastif-tybetanski-08c12959453768c0b66bc2b6602bc2d3.jpg)
Pomogło im krzyżowanie z wilkami
7 grudnia 2016, 11:28Mastify tybetańskie mogą przeżyć powyżej 4 tys. metrów, bo dawno temu skrzyżowały się z wilkami szarymi, których areały sięgały na takie wysokości już ponad 20 tys. lat temu.
![](/media/lib/516/n-alexander_the_great_mosaic-604e63ac2e5fa1583f7b7dcf7f2e106e.jpg)
Wirus opryszczki jest młodszy niż przypuszczano. Aleksander Wielki pomógł mu się rozpowszechnić
24 sierpnia 2022, 12:48DNA pozyskane z zębów zmarłych przed wiekami ludzi wskazuje, że wirus opryszczki HSV-1, jest znacznie młodszy niż przypuszczano, a rozpowszechnił się na świecie wskutek wynalezienia romantycznych pocałunków i podbojów Aleksandra Wielkiego. Dotychczas sądzono, że HSV-1 pojawił się w Afryce przed ponad 50 000 laty, jednak z artykułu opublikowanego na łamach Science Advances dowiadujemy się, że wirus ten powstał około 5000 lat temu.